George Hendrik Breitner  1857-1923  (1)

De Singelbrug bij de Paleisstraat    ca. 1897

 Breitner is een van mijn geliefde schilders. Hij speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de schilderkunst in de 19e eeuw. De invloed van het losse en alledaagse  realisme van" de schilder van het volk" zoals hij zich graag noemde, is enigszins te vergelijken met de introduktie van het realisme door Courbet in Frankrijk.

 Breitner studeerde aan de klassiek georienteerde Haagse Academie. Maar hij voelde zich beter op zijn gemak bij de moderne schilders van de Haagse School. In 1882 ontmoette hij de jonge Vincent van Gogh in Den Haag. Soms gingen ze samen naar de volkswijken van Den Haag om arbeiders en volksmeisjes te schilderen. Een passie die ze gemeen hadden.

Net als van Gogh was Breitner in zijn jonge jaren een "enfant terrible" en dat is hij  altijd een beetje gebleven.  Later heeft hij krasse uitspraken gedaan over de schilderskwaliteiten van Vincent van Gogh: "kunst voor eskimo's", " werk zonder distinctie en bovendien gestolen van Millet en anderen".

In 1884 verbleef hij voor een korte periode in Parijs waar hij stadsgezichten schilderde en ook kennis maakte met de moderne Franse schilderkunst.

Terug in Holland maakte hij zich geleidelijk los van de Haagse School en verhuisde in 1886 samen met Isaac Israels naar het meer dynamische Amsterdam. Daar begon hij in impressionistische stijl het dagelijkse leven in de straten van Amsterdam te schilderen. Een aantal schilderijen uit die periode behoren tot zijn belangrijkste werken.  (zie boven en rechts)).  

Hij is ook bekend als schilder van vrouwen. Gewone vrouwen en meisjes op straat in Amsterdam, maar ook naakten en vrouwen in kimono. De vrouwen in kimono worden vaak beschouwd als voorbeelden van Nederlands Japonisme. 

 In zijn Amsterdamse periode ging Breitner ook fotograferen. Hij heeft een imposante en waardevolle collectie foto's nagelaten van het snel veranderende Amsterdam aan het eind van de 19e /begin 20e eeuw (zie links). Hij maakte ook foto's  als studies voor zijn schilderijen. Ondanks zijn faam als schilder zat hij meestal in financiele problemen. Hij overleed in 1923 aan een hartaanval. 

Maar tot aan de dag van vandaag leeft hij nog voort bij de Amsterdammers in een gezegde. Als het weer grijs en troosteloos is zeggen de Amsterdammers: "Het is Breitner weer".


copyright © a.feringa