hokusai       de grote golf  

Hokusai              De Grote Golf               1831


Het is altijd weer een genoegen in het Siebold Huis te Leiden kennis te maken met de de Japanse cultuur en geschiedenis. Een van de attracties is op dit moment de tentoonstelling van prenten van de grote meester Katsushika Hokusai (1760 - 1849). Samen met Hiroshige behoort hij tot de belangrijkste ukiyo-e kunstenaars van Japan. Hokusai is bijzonder omdat hij voor het eerst Westerse kunstopvattingen heeft geintroduceerd in de Japanse prentkunst. Iedereen, ook in het Westen,  kent een van zijn bekendste werken: De Grote Golf (zie boven). 

 Hokusai's loopbaan als kunstenaar begon langzaam in de schaduw van de meesters van zijn school. Toen hij eind dertig was veranderde  de stijl van zijn ontwerpen en onderwerpen en werd hij een zelfstandig kunstenaar met leerlingen die zijn voorbeeld volgden. In 1798 veranderde hij zijn naam definitief  in Hokusai. Een jaar later maakte hij de eerste versie van De Golf (zie links middenonder).  Het is nagenoeg zeker dat het ontwerp van deze prent geinspireerd is door een schilderij van Shiba Kokan in 1796 (zie links). Shiba Kokan speelde op dat moment een belangrijke rol bij de verspreiding van Westerse teken-en olieverftechnieken die hij geleerd had van de Nederlanders in Nagasaki. Beide kunstenaars woonden op dat moment in Tokyo en het is waarschijnlijk dat Hokusai in ieder geval contacten had met Shiba Kokan en misschien wel les van hem heeft gehad.

Hokusai vestigde zijn naam definitief als zelfstandig kunstenaar met twee series prenten met landschappen tussen 1800 - 1805. Deze series bevatten andere versies van De Golf (zie links onder). De prenten waren duidelijk beinvloed door Westerse technieken zoals het lineaire perspectief, schaduwen en een lagere horizon. De prent linksonder heeft in het ontwerp zelfs een soort lijst zoals gebruikelijk bij Westerse schilderijen. Hokusai's landschapsprenten waren destijds baanbrekend en uniek in de geschiedenis van de japanse prentkunst. Rond 1830 begon Hokusai met de beroemde serie landschappen " 36 gezichten op de berg Fuji ". Een van deze prenten is de beroemde versie van de Grote Golf (zie boven).  Zijn eerdere landschapsprenten waren nog nadrukkelijke oefeningen in Westerse stijlelementen. In deze serie prenten vond Hokusai een perfecte balans tussen de Japanse traditie en nieuwe Westerse invloeden. 

   



copyright © a.feringa