haan en kippen

Albert Cuyp      kippen en haan          1651


Een paar jaar geleden zijn alle bewoners van het oude houten kippenhok achter op ons erf gedood door een vos. Vorige week heb ik het kippenhok gerepareerd en verstevigd om het vosbestendig te maken en heb ik 3 Welsumer kippen en een haan gekocht. De nieuwe bewoners brengen leven op de boerderij. Ondanks de verandering van omgeving en de vrieskou leggen de kippen mooie bruine eieren en de  grote kleurige haan begroet ons luid als we zijn nieuwe territorium betreden.

De Nederlandse schilder Gabriel Metsu (1629-1667) hield ook kippen maar hij woonde in het centrum van Amsterdam vlakbij de Prinsengracht. Hij kreeg er ruzie over met zijn buren en verhuisde naar een andere plek in Amsterdam. Het is onwaarschijnlijk dat mij dat zal overkomen hier op het platteland.  Metsu maakte veel tekeningen van zijn kippen en op zijn genre schilderijen komen vaak kippen voor als onderdeel van het tafereel. Het prachtige schilderij van een dode haan (linksboven) illustreert dat hij veel schetsen gemaakt moet hebben van zijn kippen. De schilder Melchior de Hondecoeter (1636-1695) was een echte vogelschilder en verdiende er een goede boterham mee. De verhalen doen de ronde dat hij een haan had getraind om voor hem in verschillende houdingen te poseren. In zijn persoonlijk leven was hij niet zo dominant als de hanen die hij schilderde. Hij had een bazige vrouw wier zusters ook bij hem inwoonden. Hij bracht veel tijd buitenshuis door in het cafe of in zijn tuin met vogels. Albert Cuyp  (1620-1691) was een echte landschapschilder maar hij heeft ook een paar mooie schilderijen gemaakt van kippen (zie boven) 

Een van de beste werken van Jan Steen (1626-1679) is "de hoender hof" . Eigenlijk is het een portret van een jong meisje van goede komaf. Het meisje Jacoba Maria van Wassenaer  staat in de hoender hof van een kasteel dat op de achtergrond te zien is. Het meisje is omgeven door een grote varieteit aan vogels. Het schilderij laat zien dat Jan Steen een uitstekende vogelschilder was. Bijzonder op het schilderij is de kalkoen, toendertijd (1660) was de kalkoen nog een zeldzame Amerikaanse vogel. De hennen en hanen op de 17e eeuwse schilderijen zijn over het algemeen afbeeldingen van exotische hoenderrassen. In die tijd ontdekten de Nederlandse zeevaarders nieuwe werelden  en namen ze exotische dieren en planten mee terug van hun verre reizen. Het houden van exotische vogels was erg populair bij rijke burgers. Het was "modern" en gaf de eigenaren status en aanzien. Daarom waren vogels, kippen en hanen in die tijd dankbare onderwerpen voor een 17e eeuwse schilder.


copyright © a.feringa