schapen (4)        schilders in drente

Julius van de sande bakhuijzen                         schaapskudde te exloo

Sande-van-de-Bakhuyzen-Julius-Sheepsherd-Exloo-Sun


In de  2e helft van de 19e eeuw hebben veel kunstschilders Drenthe bezocht en er soms ook gewoond. Drenthe was een  gebied in Nederland waar een kunstschilder de natuur nog in  ongerepte staat kon aanschouwen en kon kennismaken met een schilderachtige boerenbevolking die in pittoreske dorpen woonden.  En het was goedkoop. Voor weinig geld kon men lange tijd verblijven in Drente. Door de aanleg van de spoorlijn naar Groningen in 1870 werd  Drente  makkelijker  bereikbaar. Het was een onherbergzaam gebied met uitgestrekte kale heidevelden, zandverstuivingen en karakteristieke  Drentse boerendorpen. Op die heidevelden liepen grote kuddes schapen die  de heide kort hielden  en 's avonds terug in de stal mest produceerden voor de boeren. Ze accentueerden de droefgeestige schoonheid van het verlaten Drentse landschap en boden compositorisch aanknopingspunten om de kale vlaktes diepte te geven. Veel Haagse School schilders bezochten Drente, meestal Noord Drente. Anton Mauve is  diverse malen in Noord Drente geweest, hij verbleef dan in Vries  bij de Groningse schilder Taco Mesdag, die  veel Haagse school schilders ontving op  zijn boerderij met atelier. Mauve vond Drente te somber.  Willem Roelofs, een voorloper van de Haagse school, kwam vanaf 1861 in de zomer regelmatig in Drente  en heeft daar  mooie landschappen met schapen geschilderd. Julius van de Sande Bakhuijzen kwam uit een Haagse kunstenaarsfamilie en verbleef een groot deel van zijn leven tot zijn dood elke zomer in Drente. Hij huurde een huis in Rolde en ontving daar ook veel collega's, waaronder Roelofs. Hij onderhield ook warme kontakten met de lokale bevolking en hield zelfs een schaap net als de meeste van zijn dorpsgenoten. Later verhuisde hij naar Exloo, bekend om zijn schaapskuddes. Hij was geen typische schapenschilder. De Drente gangers Francois Pieter ter Meulen en Willem Hamel waren dat wel. Beide werden wel beschouwd als epigonen van Mauve (Mauvisten), maar dat doet ze te kort. Hamel heeft een paar jaar in Rolde gewoond. Hij  genoot van de leegheid van het landschap. Ook buitenlandse schilders ontdekten Drenthe. De Duitse schilder Max Lieberman is met Jozef Israels in Drente geweest, w.o. in Zweelo. Van Liebermann heb ik geen schapen kunnen ontdekken, hij was meer een mensenman. De Zwitserse schilder Alphonse Stengelin kwam decennia lang elk jaar naar Drente. Hij logeerde dan vaak met zijn gezin in een logement in Hooghalen (Noord Drente), waar hij ook een atelier had. Hij hield van het opgerepte Noord Drentse landschap. De eerste WO maakte een einde aan zijn bezoeken aan Drente.


copyright © a.feringa